Qeybta bani’aadamnimada ayaa door muhiim ah ka cayaareysa wax ka qabashada
dhibaatooyinka cimillada iyo deeegaanka ee saameynaya nolosha dadka iyo
hab-nololeedka adduunka oo dhan maalin kasta. Tan ayaa macneheedu yahay in
dhaqan galin la sameeyo marka laga hadlayo in la dhexgaliyo hababka wanaagsan
ee cimillada shaqadeeda iyo in la cagaariyo howlaheeda.
Dhaqdhaqaaqa Laanqeyrta Cas iyo Bisha Cas ayaa ku casuumaya dhammaan
ururrada samafalka in ay saxiixaan Axdiga Cimillada iyo Deegaanka ee ururrada
samafalka, oo ay horey u qaateen 25 urur ilaa markii la bilaabay bil ka hor.
Axdiga, oo looga dan leeyahay in lagu kobciyo ka go’naasho adag oo ku
saabsan wax ka qabashada cimillada ee dhammaan bulshada bani’aadamnimada, ayaa
loogu talo galay dhammaan ururrada samafalka – mid yar iyo mid weynba. Waxaa
diyaariyay Guddiga Caalamiga ah ee Laanqeyrta Cas (ICRC) iyo isku dhafka
Caalamiga ah ee Jamciyadaha
Laanqeyrta Cas iyo Bisha Cas (IFRC), oo ay taageerayaan guddi la talin ah
iyo la tashiyo lala yeelanayo qeybaha bani’aadamnimada. Axdigan waxa uu
ujeedkiisu yahay hagidda qaabka ay qeybta bani’aadamnimadu u wajaheyso halista
sii kordheysa ee ka dhalata is-badalka cimillada iyo wax ka qabashada kaarboonkeeda
iyo saameynta ay ku yeelaneyso deegaanka.
Ma heysano waqti aan lumino. Waxaa mas’uuliyad innaga saarantahay in aan
isku imaano, si aan u xoojino qibraddeena una abuurno jawaabo ku filan
dhibaatooyinka cimillada iyo deegaanka. Isku biirinta awoodaha ayaa ah mid aad
muhiim u ah haddii aan dooneyno in aan yareyno saameynta ay ku leeyihiin dadka
ugu nugul,” ayuu yiri agaasimaha guud ee ICRC Robert Mardini.
Is-badal xoog leh ayaa deg-deg loogu baahanyahay si looga hortago dhimasho
iyo dhibaato kale. Falanqeyn ay sameysay IFRC[1] ayaa lagu ogaaday in 97.6 milyan
oo qof ay saameeyeen musiibooyin la xiriira cimillada iyo hawada sanadkii 2019.
Ilaalinta nolosha iyo xuquuqda jiilka hadda iyo kuwa mustaqbalka waxa ay ku
xirantahay tallaabo siyaasadeed oo lagu yareynayo gaaska hawada lagu siidaayo,
laguna joojiyo xaalufinta deegaanka, iyo in lala qabsado dhibaatooyinka soo
badanaya.
“Is-badalka cimilladu waa halis jirta oo ku wajahan bani’aadamnima, qeybta
bani’aadamnima oo dhan ay ku qasbantahay in ay si dhaba u qaadato. Bulshooyinka
adduunka oo dhan oo ay cimilladu saameeyeen waxa ay fahamsanyihiin baaxadda
halista, sidoo kale mutadawiciinta Laanqeyrta Cas iyo Bisha Cas
iyo shaqaalaha la shaqeeya maalin walba iyana wey fahamsanyihiin. Howl
badan ayaa loo baahanyahay in la qabto si loo yareeyo halista ay bulshadu
wajaheyso, si looga caawiyo in ay dhisaan adkeysigooda oo ay la qabsadaan
dhibaatooyinka cimillada iyo in la hubiyo in ururrada samafalku ay yareynayaan
saameynta ay ku leeyihiin deegaanka,” ayuu yiri Mr Jagan Chapagain,
xoghaya guud ee IFRC-da.
0 Comments