saynisyahannada oo Walaaca ku hayo hoos u dhaca dhererka aadanuhu

 

A C-WARAR

Mudo tobanaan sano ah ayaa dalka Netherlands ku faani jiray in ay yihiin dadka ugu dhaadheer dunida.

Tan iyo 1958 dadka Dutch ka ahi way ka dheeraayeen dadka dalalka kale, sida ay tibaaxayso xogta taalla xarunta dhexe ee tirakoobka dalkaas.

Hase yeeshee cilmi-baadhis dhawaan la sameeyey ayaa tilmaamaysa in jiilalka u dambeeyey dhererkoodu is dhimay marka la barbar dhigo jiilkii ka horeeyey celcelis ahaanna 1 cm dhanka ragga halka dumarkana farqigu yahay 1.3 cm.

Inkasta oo arrimo badani keenaan hoos u dhaca dhererka dadka sida la sheegay, haddana ma jirto sabab keliya oo ay dhamaan khubaradu ku wada qanci karaan.

Qarni korriin ah

Koriinka dhererka wuxuu bilaabmay qiyaastii qarni ka hor sida lagu xusay website-ka xarunta dhexe ee tirakoobka ee dalkaas. Xaruntu waxay samaysaa daraasado dhanka caafimaadka ah afartii sano ba mar oo ay ka mid tahay in la cabiro dhererka dadka.

Sannakdii 2020 ayaa rag 19 jirro ah oo Dutch ah waxa celcelis ahaan dhererkoodu noqday 182.9 cm halka haweenka ay isku da'da yihiinna uu noqday 169.3 cm.

Arintani waxay ahayd mid si joogto ah u socotay oo dhererka dadkaasi isku dhimayey, celcelis ahaanna 8.3 cm ayaa uu kordhay dhererka ragii dhashay sannadkii 1980 marka la babar dhigo kuwa dhashay sannadkii 1930. Sidoo kale haweenka ayaa dhererkoodu kordhay 5.3 cm mudadaa intii u dhaxaysay.

'waxaanu cabnaa biyo badan" ayuu yidhi Ruben van Gaalen oo ah cilmi baadhe ka tirsan xarunta tirokoobka sidoo kalena ah Professor cilmiga bulshada ka dhigay Jaamacadda Amsterdam oo la hadlay BBC, waxaanu sidaa ku macnaynayay waxa u sabab ah dhererka dadka Dutch ka ah.

Laakiin wuxuu sidoo kale xusay in ay jiraan dhawr aragtiyood. ' Waxa laga yaabaa in ay sababtu tahay tayada heerka noloshada. Hadii aynu eegno koboca aadanaha ee wadamada oo dhan, Netherlands xaga hore ayay kaga jirtaa. Kuwo kale sida Denmark ayaa arintaa la wadaaga oo iyaguna sidoo kale ah'.

Sidoo kale wuxuu tilmaamay arinta ah hormaynta dabiiciga ah. Dhan marka laga eego qofka dheer waxa dabeecaddu u sahlaysaa in uu meel dheer arki karo.

Waxa sidoo kale jiray daraasado laga sameeyey xidhiidhka ka dhexeeya dhererka iyo dakhliga ' qof ba qofka uu ka dheer yahay ayaa lacagta soo gashaa ka badan tahay. Hadii aad dheer tahay waxa kaa muuqanaya qof karti dheeraad ah le waxaana suurto gal ah in ay dadku kuu soo joogsadaan oo aad hesho saamayn badan soo bulsho" ayay tidhi, waxaanay iyada oo sii faahfaahinaysa tidhi guud ahaan dumarku waxay u debacsan yihiin ragga ka dhaadheer markaa ragga dhaadheer waxa u sahlan in ay dumar badan kala xushaan.